Erbo-dóu-matelot
Osmunda regalis
Osmundaceae
Noms en français : Fougère royale, Osmonde royale.
Descripcioun :L'erbo-dóu-matelot trachis dins li relarg séusous de Prouvènço. Es un grand féuse que pòu faire fin qu'à dous mètre d'aut. Li foundo soun longo e d'un vert clar. D'ùni porton en bout li soro, e alor soun soun mai torso e sarrado.
Usanço :Pèr F. Mistral, bessai sarié estado utilisado, emé l'erbo-de-la-routo, contro lou mau-de-terro (escourbut-TDF). Emé la racino se fasié uno poumado contro li macaduro. Tambèn la racino ajudo à pissa, es astringènto e purgativo.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Osmunda
Famiho : Osmundaceae
Ordre : Osmundales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado :
Vo
Jun à avoust
Liò : Riéu
- Sourgènt
- Tourbiero
- Roucas bagna
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Osmunda regalis L., 1753
Peludello
Pilosella officinarum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Erbo-pelouso, Pelouso, Pelouseto, Erbo-dóu-gabard.
Nom en français : Piloselle.
Descripcioun :La peludello se recounèis à si fueio di proun pelouso en roseto. Coume fai de fiéu (estouloun), se pòu vèire souvènti-fes de perterro de peludello. Pèr la destria dis autro peludello fau regarda que li fiéu dounon de fueio de mai en mai pichoto que li de la rouseto de despart à flour e mesuro que s'aluenchon.
Usanço :Contro li bruladuro e pougnaduro de serp, quicha de fueio fresco e bouta en emplastre (M. Amir, 1998). S'utiliso despièi l'Age-Mejan pèr sougna li blessaduro (lucho contro l'enfecioun), amelioura la visioun, e contro li saunamen de nas (en poudro). De nouta qu'aquelo erbo fai de pouisoun qu'empacho lis autro de poussa.
Port : Erbo
Taio : 3 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pilosella
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2800 m
Aparado : Noun
Abriéu à óutobre
Liò : Tepiero seco
- Prado à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Pilosella officinarum Vaill., 1754
(= Hieracium pilosella L., 1753 )